Odszkodowanie za immisje

PYTANIE:
Wiem, że mogę się domagać od sąsiada zaniechania określonego oddziaływania na moją nieruchomość. Ale czy prawo pozwala dochodzić odszkodowania za utracone dochody wynikające z immisji ?

ODPOWIEDŹ:
TAK. Zgodnie z art. 140 k.c. : „W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą”. Uprawnienia właściciela mają zatem swoje granice i tym samym nie mają charakteru absolutnego – nie każda aktywność dotycząca swojej własności zasługuje na ochronę prawną. Potwierdza to treść art. 144 k.c., zgodnie z którym: „Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych”.

Zgodnie natomiast z art. 415 k.c. : „Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”, zaś art. 361 § 2 k.c. potwierdza, iż : „naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono”.

Wzajemna relacja obu powyższych regulacji potwierdzona została w orzecznictwie. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 1976 r. (III CRN 367/75) przyjęto jednoznacznie tezę, iż „art. 144 k.c. ma zastosowanie nie tylko wtedy, gdy właściciel sąsiedniej nieruchomości doznaje szkody, ale także wtedy, gdy właściciel sąsiedniej nieruchomości przy wykonywaniu swych praw zakłóca korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych (np. budowa chodnika betonowego spowodowała nadmierne odpływanie wód spadowych na nieruchomość sąsiednią). Natomiast jeżeli zakłócenie wywołuje nadto szkodę, to wówczas ponoszący szkodę może dochodzić odszkodowania ale na zasadach ogólnych (art. 415 k.c. i nast.).”