Czy możemy się dziwić, że co jakiś czas natrafiamy na sprawę dotyczącą odwołania darowizny ? Czy jednak bardziej powinno nas dziwić, że tych spraw jest tak mało. Przecież banałem jest stwierdzenie, że ludzie się zmieniają. Tak jak zmieniają się okoliczności. I uczucia. Ustawodawca na pewno był świadomy tego wszystkiego i dlatego odpowiednio "skalibrował" instytucję darowizny, czyniąc dotyczące jej regulacje układem wzajemnych kompromisów. I mamy - z jednej strony - nieodpłatność, a z drugiej: odwoływalność. Ta ostatnia właściwość koliduje z pewnością obrotu, ale to ryzyko jest łagodzone restrykcyjnymi przesłankami niezbędnymi dla skuteczności takiego odwołania. Wszystkie działania darczyńcy związane z odwołaniem darowizny oparte są na negatywnych emocjach i poczuciu pokrzywdzenia, ale działa to w obie strony, gdyż przewidziano jednocześnie korzystne konsekwencje przebaczenia. I na koniec, niezmiernie mocno wyeksponowana w takich sprawach, zasada słuszności. A jak to działa w praktyce? Ktoś powie : średnio, skoro - tak jak w przedstawionej poniżej sytuacji, sąd oddala powództwo o zwrot nieruchomości, gdzie obdarowany brat "pozostawił drugiego brata samemu sobie, mimo, iż wie, że ten drugi choruje i pozostaje w leczeniu u różnych specjalistów i nie ma możliwości stałego zatrudnienia, a w konsekwencji pozostaje właściwie bez środków do życia". Czytaj więcej
Tagi: darowizna
Przeniesienie majątku pod tytułem darnym
Nie tytuł czyni umowę
I nie toga prawnika. Broda zresztą też nie - choć popularność tej ostatniej na spotkaniach prawników zdaje się temu przeczyć. Ale do rzeczy. Czy ktoś spotkał się z takim przypadkiem: na pierwszy rzut oka ciekawy i obiecujący tytuł, a potem lektura i ... rozczarowanie oraz poczucie straconego czasu. I nie, nie, nie - mylisz się, krytyczny Czytelniku; to nie jest charakterystyka tego wpisu. To jedynie uczucia możliwe do doświadczenia, kiedy solidny fundament naszego procesu okazuje się pływającą wyspą. Gdy z tytularnej darowizny - tak umiłowanej przez wszystkich powodów w sprawach zachowkowych - robi nam się nagle w oczach sądu inna umowa, która (z punktu widzenia zachowku) jest nic nie warta. Gdyż, jak doskonale wiemy, to nie nazwa, a treść umowy, jest kluczowa dla jej interpretacji. Czytaj więcej
Chronologia przy odwołaniu darowizny
Odwołanie darowizny jest, wbrew społecznemu postrzeganiu, instytucją bardzo rygorystyczną i w praktyce dość trudną do skutecznego przeprowadzenia. Obiektywną ocenę określonych zdarzeń przez osoby zainteresowane z pewnością utrudniają emocje, które są nieodzownym elementem stanów faktycznych stanowiących podstawę do oceny prawnej. Poza wykładnią pojęcia „rażąca niewdzięczność” , niemożliwą do jednoznacznego zdefiniowania na potrzeby generalnego wpisu, istotne nieraz są także inne elementy, co do których orzecznictwo przyjęło pewne ogólniejsze i bardziej uniwersalne podejście. Czytaj więcej
Dalsze zbycie lokalu zakupionego z bonifikatą
W ostatnim czasie natrafiłem na kilka orzeczeń dotyczących praktycznego stosowania regulacji ustawy o gospodarce nieruchomościami, dotyczących możliwości żądania zwrotu kwoty równej udzielonej bonifikacie (po waloryzacji) od osoby bliskiej pierwotnego nabywcy lokalu. Przy czym były to orzeczenia korzystne dla powodów – czyli dla gmin występujących z roszczeniem o zapłatę. Mimo publikacji dostępnych w internecie problem ten nie występuje jak widać dostatecznie wyraźnie w świadomości potencjalnych zainteresowanych. Tym bardziej warto poświęcić temu zagadnieniu choć jeden wpis – ku przestrodze. Czytaj więcej
Przedawnienie „części” roszczenia o zachowek
Powództwo o zachowek niesie ze sobą z reguły trudności związane z określeniem oraz wyceną składników majątku i dokonanych przez spadkodawcę rozporządzeń, które mogłyby być uwzględnione na potrzeby substratu zachowku. Osoba uprawniona zazwyczaj nie posiada szczegółowych informacji w tym przedmiocie - z tych samych powodów faktycznych, dla których zostaje pominięta od spadku. Przekłada się to na problem natury prawnej, jako że roszczenie objęte pozwem musi być skonkretyzowane. Jeśli dopiero w trakcie procesu uprawniony pozyskiwał informacje o dodatkowych okolicznościach, które miały wpływ na potencjalne zwiększenie przysługującego mu zachowku, rozszerzenie w tym zakresie powództwa z powołaniem nowych twierdzeń mogłoby być teoretycznie objęte zarzutem przedawnienia. Czytaj więcej
Zachowek od obdarowanego przy braku testamentu
Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie - oddalającym apelację pozwanej - zakończył się proces o zachowek prowadzony przez prawników Kancelarii. W stanie faktycznym sprawy spadkodawca, który nie pozostawił testamentu, rozporządził przed śmiercią całym swoim majątkiem nieodpłatnie na rzecz siostry. Powodami (klientami Kancelarii) były małoletnie dzieci zmarłego, które wystąpiły z powództwem o zachowek w stosunku do obdarowanej siostry. Czytaj więcej
Wyłączenie darowizny z zakresu doliczeń zachowku
PYTANIE:
Czy ojciec dokonując darowizny na córkę może jednocześnie zastrzec wyłączenie tej darowizny na przyszłość z doliczeń zachowkowych względem niewdzięcznego syna?
ODPOWIEDŹ:
NIE. Choć będąc precyzyjnym należałoby odpowiedzieć : tak, z tym że będzie to zastrzeżenie nieskuteczne. Osiągnięcie tożsamego celu z uwagi na niewdzięczność syna może zapewnić instytucja wydziedziczenia. Ewentualne zastrzeżenia darczyńcy na potrzeby prawa spadkowego dotyczyć może skutecznie co najwyżej aspektów wzajemnego zaliczania darowizn przy dziale spadku.