PYTANIE:
Sądzę się z pracodawcą - nieuzasadniona dyscyplinarka. Nie zależy mi na przywróceniu do pracy. Na ostatniej rozprawie druga strona zaproponowała negocjacje w przedmiocie polubownego zakończenia sporu. Na czym może polegać taka ugoda ?
ODPOWIEDŹ:
Ugoda może w szybki i kompleksowy sposób zakończyć spór sądowy. Strony posiadają tutaj dużą dowolność, niemniej najważniejsze elementy, jakie powinny być objęte ugodą to : kwestia odszkodowania (wysokość) oraz tryb rozwiązania stosunku pracy. W ugodzie nie zaszkodzi także wskazać, że druga strona wyda powodowi nowe świadectwo pracy, uwzględniające ustalony tryb zakończenia współpracy stron.
Możliwość modyfikacji w ugodzie sposobu zakończenia umowy o pracę została potwierdzona w orzecznictwie i jest stosowana w praktyce sądowej. Co do zasady - taka zmiana wymaga cofnięcia przez pracodawcę oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia, za zgodą powoda. Następnie strony ustalają docelowy tryb rozwiązania - z reguły za porozumieniem stron. Istotna jest data tego nowego zdarzenia (skutek prawny)- rozsądnie wydaje się przyjąć datę zbieżną z datą dyscyplinarki, aby nie pokomplikować dokonanych już zdarzeń w zakresie aspektów kadrowo - ubezpieczeniowych. Bezpiecznie jest też dopilnować, aby doprecyzowany został tytuł odszkodowania. Należy pamiętać, że nie wszystkie odszkodowania pracownika są zwolnione z podatku dochodowego, więc niejasność w tym przedmiocie może rodzić pewne wątpliwości fiskusa. Ostatni element ugody to zazwyczaj (opcjonalnie) kwestia kosztów zastępstwa procesowego oraz (fakultatywnie, gdyż to zależy od zakresu relacji stron sporu) potwierdzenie braku wzajemnych roszczeń stron z zakresu stosunku pracy.
Wyciąg z relewantnych przepisów:
Świadectwo pracy
§ 7
2.W razie uwzględnienia przez sąd pracy powództwa pracownika o sprostowanie świadectwa pracy pracodawca wydaje pracownikowi nowe świadectwo pracy, w ciągu 7 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu w tej sprawie.
3. W razie prawomocnego orzeczenia sądu pracy o przywróceniu pracownika do pracy lub przyznaniu mu odszkodowania z tytułu niezgodnego z przepisami prawa wypowiedzenia umowy o pracę lub jej rozwiązania bez wypowiedzenia pracodawca, na żądanie pracownika, w ciągu 7 dni od dnia przedłożenia przez pracownika świadectwa pracy, uzupełnia treść wydanego mu uprzednio świadectwa pracy o dodatkową informację o tym orzeczeniu.
4. Jeżeli orzeczenie, o którym mowa w ust. 3, zostało wydane w związku z rozwiązaniem przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu w tym trybie umów o pracę, pracodawca wydaje pracownikowi, w terminie określonym w ust. 2, nowe świadectwo pracy zawierające informację o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę.
4a.W razie zawarcia ugody skutkującej koniecznością wydania pracownikowi nowego świadectwa pracy pracodawca wydaje pracownikowi nowe świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia zawarcia lub zatwierdzenia ugody przez sąd.
4b.Jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie nowego lub uzupełnionego świadectwa pracy pracownikowi w terminie określonym w ust. 1-4a nie jest możliwe, pracodawca w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu przesyła świadectwo pracy pracownikowi za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe albo doręcza je w inny sposób.
5.W przypadkach określonych w ust. 1 zdanie drugie oraz w ust. 2, 4 i 4a pracodawca, najpóźniej w dniu wydania pracownikowi nowego świadectwa pracy, usuwa z akt osobowych pracownika i niszczy poprzednio wydane świadectwo pracy.
Aspekty podatkowe:
Wolne od podatku dochodowego są:
3)otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666), z wyjątkiem:
a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe;
Teza z uchwały III PZP 60/86 :
Dopuszczalne jest zawarcie ugody sądowej, na mocy której strony przekształcają rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia na rozwiązanie umowy o pracę w drodze porozumienia także bez zmiany daty rozwiązania umowy, jeżeli oświadczenie zakładu pracy o wcześniejszym rozwiązaniu tej umowy zostało skutecznie odwołane, a zawarcie ugody nie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego i słusznym interesem stron.
