PYTANIE:
Moja zmarła siostra była właścicielem mieszkania. Nie mieli z mężem dzieci, nie było testamentu. Czy mam jakieś prawo do tego mieszkania?
ODPOWIEDŹ:
Co do zasady możliwe jest dziedziczenie ustawowe po rodzeństwie, przy czym odpowiedź zależy od ustalenia kilku kluczowych okoliczności. Patrząc z Pana/Pani perspektywy ważne są w szczególności dwie kwestie : data otwarcia spadku (data śmierci siostry) oraz stwierdzenie, czy w tej dacie przy życiu pozostawali rodzice zmarłej.
Przez wiele lat funkcjonował w kodeksie cywilnym przepis rozstrzygający, że w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek, rodzice i rodzeństwo. Brat lub siostra byli zatem powołani do spadku, a do ustalenia - adekwatnie do stanu faktycznego - pozostawał jedynie przypadający im udział spadkowy.
To jednak uległo zmianie wraz z wejściem w życie nowelizacji z dnia 2 kwietnia 2009 r. Obecnie obowiązuje zasada, że w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Jeśli zatem obok małżonka także obydwoje rodzice zmarłej ją przeżyli, to - w obecnym stanie prawnym - rodzeństwo zmarłej nie jest uprawnione do spadku na mocy ustawy. Dopiero jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.