PYTANIE:
Posiadam wyrok, na podstawie którego chciałbym wpisać hipotekę przymusową – do jakiej wysokości sumy hipoteki jest to dopuszczalne .
ODPOWIEDŹ:
Jeżeli z dokumentu nie wynika wysokość sumy hipoteki – a tak jest co do zasady z wyrokami zasądzającymi określone roszczenie cywilne - suma hipoteki nie może przewyższać więcej niż o połowę zabezpieczonej wierzytelności wraz z roszczeniami o świadczenia uboczne określonymi w dokumencie stanowiącym podstawę wpisu hipoteki na dzień złożenia wniosku o wpis hipoteki.
Przepis ten pozwala ustanowić hipotekę przymusową na kwotę przewyższającą nominalną wartość zasądzonego roszczenia, a dodatkowo objąć nią również, w tamach wspólnego limitu, roszczenia uboczne. W praktyce zatem suma hipoteki przymusowej obejmuje najczęściej 150 % kwoty, stanowiącej sumę zasadzonych w takim orzeczeniu: wartości roszczenia głównego, (wyliczonych na dzień złożenia wniosku o wpis hipoteki) odsetek od tej kwoty oraz kosztów procesu. Przy czym wnioskowanie o wpis takiej hipoteki w zbyt dużej wysokości nie powinno skutkować oddaleniem wniosku w całości.
W przypadku złożenia przez wnioskodawcę wniosku o wpis hipoteki przymusowej w wysokości przekraczającej maksymalną wysokość tej hipoteki określonej w art. 110 1 zd. 2 u.k.w.h. sąd powinien wpisać hipotekę do maksymalnej dopuszczalnej wysokości, a w pozostałym zakresie ma obowiązek wniosek ten oddalić. Powyższy pogląd znajduje akceptację m. in. w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. postanowienie z dnia 2 grudnia 2009 r., I CSK 132/09, Lex nr 590204; postanowienie z dnia 18 kwietnia 2013 r., II CSK 503/12, Legalis nr 684144; postanowienie z dnia 12 lutego 2014 r., IV CSK 275/13, Legalis nr 993275), jak też w doktrynie (por. T. Czech: I. Heropolitańska; J. Pisuliński). Nie ma więc przeszkód do częściowego uwzględnienia wniosku w sytuacji, w której zasadność wniosku została wykazana dokumentami tylko w części. W przypadku więc rozpoznawania wniosku o wpis hipoteki przymusowej, sąd wieczystoksiegowy winien zweryfikować sumę hipoteki podaną przez wierzyciela, a nie ogólnie wskazywać, że jest ona wygórowana, tudzież wykracza poza zakreślone ramy dopuszczalnych sum hipotecznych, bez przeprowadzenia w tym zakresie własnych wyliczeń. (Sygn. akt: I. Ca. 370/16 - Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny)
