Przeskocz do treści

Utrata pojazdu w wyniku oszustwa

Kolejny wątek odszkodowawczy. Nic dziwnego - im więcej polis, tym więcej sporów związanych z ich realizacją. Kazus złożony i przez to interesujący. Powód ubezpieczył pojazd, a wiążące go OWU stwierdzało, że ubezpieczony pojazd nie może być wynajmowany lub podobnie udostępniany. Powód jednak zdecydował się na najem, podpisał nawet umowę najmu, lecz jego kontrahent zniknął z pojazdem - okazał się oszustem, posługującym się fałszywym dokumentem tożsamości. Powód wystąpił więc o odszkodowanie, ale otrzymał z towarzystwa odmowę z uwagi na przedmiotowe zastrzeżenie. Komu sąd przyznał rację w tym sporze ?

Pozwanemu - w pierwszej instancji.

Strony umówiły się w umowie ubezpieczenia z 31 marca 2016 r., że zgodnie z § 4.2.2, § 4.2.3 oraz § 4.3 owu, przedmiotem ubezpieczenia nie mogą być pojazdy wynajmowane zarobkowo w ramach działalności gospodarczej w zakresie wynajmu pojazdów oraz pojazdy udostępniane jako zastępcze na zasadach innych niż wynajem pojazdu, chyba, że zostaną ubezpieczone jak pojazdy o tym przeznaczeniu za opłatą podwyższonej składki ubezpieczeniowe. Zatem strony umówiły się, że jeżeli samochód I. (...), będący przedmiotem ubezpieczenia, byłby wykorzystywany zarobkowo przez powoda w zakresie wynajmu pojazdów, to w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku pozwany nie byłby zobowiązany do wypłaty odszkodowania – chyba, że powód dopłaciłby podwyższoną składkę ubezpieczeniową.

Jak ustalił sąd, powód zawodowo trudni się wynajmem autolawety w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na co wprost wskazują kody PKD ujawnione w CEIDG powoda. Dlatego w ramach wykonywanej działalności gospodarczej 21 października 2016 r. powód zamierzał wynająć autolawetę będącą przedmiotem ubezpieczenia. W tym celu w tym dniu podpisał umowę wynajmu autolawety. Nie dopłacił jednak pozwanemu podwyższonej składki ubezpieczeniowej. Ponadto strony w żaden inny sposób nie zmieniły łączącej je umowy ubezpieczenia. Należało zatem uznać, że wolą powoda nie było jakiekolwiek zmienianie zapisów tej umowy, która tym sposobem nie obejmowała ubezpieczenia na wypadek szkód powstałych w samochodzie powoda I. (...) w zakresie, w jakim był on przez powoda przeznaczany do wynajmu zarobkowego w ramach działalności gospodarczej obejmującej wynajem pojazdów. W konsekwencji sąd uznał, że pozwany nie był zobowiązany do wypłaty odszkodowania.

A powodowi - w drugiej.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza zebrane w sprawie karnej dowody (znajdujące si e w aktach szkodowych pozwanego ubezpieczyciela), wskazują, iż oświadczenie woli o wynajęciu przedmiotowego samochodu osoby podszywającej się pod Ł. M. zawarte w umowie najmu samochodu było nieważne. Jak wynika z materiału dowodowego, przy zawarciu umowy najmu samochodu przedłożono dokument w postaci dowodu osobistego stwierdzającego tożsamość Ł. M., a następnie podrobiono w celu użycia jako autentyczny dokument w postaci tej umowy poprzez nakreślenie w miejscu przeznaczonym na podpis pożyczającego imienia i nazwiska Ł. M., wprowadzając w ten sposób wynajmującego w błąd co do tożsamości pożyczającego oraz co do zamiaru wywiązania się ze zobowiązania. Osoba posługująca się sfałszowanymi dokumentami miała bowiem na celu doprowadzenie do wydania jej pojazdu bez zamiaru jego zwrotu i tym samym doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia przez powoda samochodem marki I. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Z powyższych względów umowę najmu samochodu marki I. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z dnia 21 października 2016 r. - ze względu na jej sprzeczność z ustawą - na podstawie art. 58 §1 k.c. należy uznać za nieważną

Wbrew stanowisku Sądu Okręgowego, powód poniósł uszczerbek majątkowy objęty ochroną wynikającą z umowy ubezpieczenia AC, doszło bowiem do utraty samochodu w wyniku „zaboru pojazdu zabezpieczonego zgodnie z wymogami OWU, rozumianego jako działanie sprawcy wyczerpujące znamiona czynów karalnych", mianowicie w wyniku świadomego i zaplanowanego przestępstwa oszustwa (art. 286 k.k.). Postępowanie sprawcy zaboru pojazdu niewątpliwie wypełniło znamiona wskazanych wyżej czynów karalnych.(...)

Należy więc wskazać, że interpretacja zarówno przepisów kodeksu cywilnego, jak również OWU AC mających zastosowanie w niniejszej sprawie powinna prowadzić do prawidłowej wykładni zapisu § 4.2.2., § 4.2.3. oraz § 4.3. OWU, zgodnie z którym zapis w postaci: „przedmiotem ubezpieczenia nie mogą być pojazdy wynajmowane zarobkowo w ramach działalności gospodarczej w zakresie wynajmu pojazdów (...)" należy rozumieć w ten sposób, że każdy przypadek pojazdu wynajmowanego zarobkowo w ramach działalności gospodarczej należy za każdym razem rozstrzygać w nawiązaniu do konkretnego najmu pojazdu, a nie nadawać szerokiej interpretacji polegającej na uznaniu, że skoro dany pojazd był wcześniej wynajmowany zarobkowo, to również w dacie tego konkretnego zdarzenia polegającego na kradzieży pojazdu, pojazd ten należy uznać jako wynajmowany zarobkowo w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, skoro w tej konkretnej sytuacji z uwagi na nieważność umowy najmu nie doszło w ogóle do wynajmu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Interpretacja art. 805 k.c. oraz OWU AC mających zastosowanie w niniejszej sprawie nie może prowadzić do tak szerokiego rozumienia zapisów § 4.2.2., § 4.2.3. oraz § 4.3. OWU. Wykładnia zapisów OWU, zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego winna nastąpić z korzyścią dla ubezpieczonego, który nie miał wpływu na treść OWU.

Można powiedzieć, że nieco się powodowi upiekło - pomijając oczywiście utratę pojazdu i całą otoczkę dyskomfortu związanego z oszustwem. Gdyby umowa najmu była ważna, a samochód uległ utracie / uszkodzeniu w typowych okolicznościach opisanych w polisie, to analizowane postanowienie OWU mogłoby zadecydować o oddaleniu powództwa. Powód zaś podjął aktywność bezpośrednio nastawioną na naruszenie OWU i nie było to finalnie przeszkodą dla otrzymania ubezpieczenia. Być może szczegółowo przeanalizował OWU i te wszystkie ryzyka sobie skalkulował. Albo wcale tam nie zaglądał i uznał, że jakoś to będzie. Ubezpieczyciel na przyszłość też powinien lepiej formułować swoje OWU. Ubezpieczanie lawety z zastrzeżeniem "nie na wynajem" - wykupione przez przedsiębiorcę zajmującego się zawodowo wynajmem lawet ? To z daleka aż krzyczy, że trzeba tutaj wszystko sobie pozabezpieczać prawnie trzy razy lepiej, niż zwykle. Dla stron to nauka na przyszłość, dla pozostałych - ciekawostka sądowa.

I AGa 54/21 - Sąd Apelacyjny w Krakowie

Masz podobny problem prawny ?
Skontaktuj się z nami - postaramy się pomóc !

Jak zlecić sprawę lub umówić się na konsultacje - informacje




Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Publikacja komentarza wymaga akceptacji administratora - bez akceptacji komentarz nie będzie widoczny dla innych użytkowników. Dodawanie komentarzy nie wymaga logowania ani podawania jakichkolwiek danych. Aprobowane będą wyłącznie komentarze nawiązujące do tematyki wpisu - uzupełnienia, sprostowania, polemiki, pytania dodatkowe. Odrzucone zostaną wszelkie komentarze naruszające ten wymóg, ale także te stanowiące reklamę, zawierające dane osobowe (nazwisko, adres e-mail), odnośniki, pomówienia lub wulgaryzmy, jak też treści zdublowane lub nic nie wnoszące do dyskusji. Administrator nie jest zobligowany weryfikować komentarzy oczekujących na moderację w żadnym konkretnym terminie, ani też odpowiadać na komentarze. Aprobata komentarza nie oznacza potwierdzenia przez Kancelarię treści objętych komentarzem. Komentarze są publicznie dostępne i mogą być w uzasadnionych przypadkach edytowane lub usuwane przez administratora. Stanowią one wyłącznie wyraz poglądów ich autora, który świadomie i dobrowolnie zdecydował się na zamieszczenie ich w ramach polemiki lub dyskusji na Portalu w celu upublicznienia.
Prawnik z Lublina
radca prawny
ALEKSANDER KUNICKI
`Prawo w praktyce` stanowi część WWW.LUBELSKIEKANCELARIE.PL . Administratorem Portalu jest Lubelskie Kancelarie - Aleksander Kunicki Kancelaria Radcy Prawnego. Wykorzystywanie prezentowanych tu materiałów i treści bez zgody Administratora i autora jest zabronione. Umieszczanie odniesień i zapożyczeń treści jest dozwolone pod warunkiem podania źródła oraz hiperłącza (link bez atrybutu nofollow) do strony źródłowej.

Treści zamieszczane na stronie mają jedynie charakter informacyjny i nie stanowią pomocy (porady) prawnej, nie są również aktualizowane w przypadku zmiany stanu prawnego. Prezentują jedną z dopuszczalnych wersji interpretacji powszechnie obowiązujących przepisów prawa, przedstawioną zazwyczaj w układzie hipotetycznych pytań i odpowiedzi. Wszelkie wątpliwości związane z treścią bloga, w szczególności w związku z samodzielnie prowadzonymi sprawami sądowymi, należy konsultować z adwokatem lub radcą prawnym w ramach odrębnie zlecanej usługi prawnej. Kancelarie i Administrator nie ponoszą odpowiedzialności za jakikolwiek skutek wykorzystania przedmiotowych treści przez inne osoby. Treść pełnej noty prawnej jest dostępna pod tym odnośnikiem.

Blog `Prawo w praktyce` służy informowaniu w przedmiocie specjalizacji, praktyki oraz form usług i pomocy prawnej świadczonych przez prawników powiązanych z www.lubelskiekancelarie.pl.Oferta Kancelarii dotyczy spraw cywilnych (majątkowych, odszkodowań, nieruchomości, umów), spadkowych, rodzinnych, gospodarczych, administracyjnych, karnych. Radca prawny specjalizuje się w obsłudze prawnej firm, prawie kontraktów, konsumenckim oraz procesowym, związanym ze sprawami sądowymi w Lublinie i okolicach.

Powered by WordPress. Enhanced by Google.